ترجمه بخشی از تجارب الامم و مقابله آن با تاریخ طبری در مورد ساسانیان

تاریخ چند هزارساله ایران مشحون از حوادثی است که تا این زمان توسط مورخین و محققین بیشماری مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است . نقل این حوادث تاکنون چه به توسط مورخین ایرانی و چه غیرایرانی به زبانهای مختلفی از جمله فارسی - عربی - سانسکریت و غیره بوده و هر کدام از این مورخین و محققین به فراخور حال و مایه علمی خود در باره تاریخ کشورمان مطالبی نگاشته اند. اصولا" برای آنکه بتوان بهتر در تاریخ ایران به غور و بررسی نشست لازمه اش این است که منابع مهم و مدارک تاریخی آن که تاکنون به زبانهای غیرایرانی به رشته تحریر درآمده اند به فارسی برگردانده شود تا بتوان از این رهگذر کمکی به محققین و مورخین که در آینده راجع به تاریخ این مرز و بوم کار خواهند کرد کمکی شده باشد. این کتاب دارای متنی مغلق و ثقیل است . مولف در این کتاب سلسله مراتب حوادث را از نظر سیر تاریخی آنها مورد توجه دقیق قرار داده است و از این جهت فقط قسمت هائی از آن که سیر طبیعی تاریخی خود را داشته اند ترجمه گردیده اند. برای اینکه اهمیت اثر ابن مسکویه معلوم گردد با یکی از مهمترین آثار تاریخی یعنی کتبا تاریخ الرسول و الملوک طبری مقابله شده است که البته در مقابله مشاهده شد که بعضی از مسائل که در تاریخ طبری مذکور بود اصولا" یا کلا" در تجارب الامم مذکور نیست یا اینکه کمتر مورد توجه قرار گرفته است . در این ترجمه از برگرداندن پندنامه و نصیحت ها و خطابه ها که کمتر اهمیت تاریخی دارند خودداری شده است .